Umre ibadeti

DİNİ BİLGİLER

Umre, Hac gibi Hz. İbrahim’le (a.s) birlikte başlamış ve Hz. Muhammed’e (s.a.v) kadar eda edile gelmiştir. Hz. Muhammed (s.a.v) Umre ibadetinin asıl şekliyle nasıl yapılacağını, Hicretin 7. yılında yaptığı ilk Umresiyle Müslümanlara tatbikî olarak öğretmiştir. Günümüzde yapılan Umre ibadetleri de, eda ediliş yönüyle bu usule uygun olarak yapılmaktadır.

A – UMRE’NİN FARZLARI

1 – İhramlanmak

2 – Tavaf  Yapmak

 

İHRAM

A – İhramın Rükünleri

1-     Niyet:  Kişinin yapmak istediği ibadeti, kalben tayin edip lisan ile söylemesidir.

2-     Telbiye : Niyetin akabinde “Lebbeyk” duasını okumaktır.

B- İhramin Vacipleri

1-     Mikat sınırlarını geçmeden önce ihramlanmak.

2-     İhramlı iken yasak olan fiillerden sakınmak.

C- İhramın Sünnetleri

1-     İhrama ön hazırlık olarak, gerekiyorsa tırnakları kesip koltukaltı ve kasık kıllarını temizlemek.

2-     Mümkünse ihrama girmeden önce boy abdnesti almak. Boy abdesti mümkün olmadığı takdirde abdest alarak ihramlanılır. Bu imkânı bulamayan kimseler, ihram namazı için teyemmüm yapabilirler.

3-     İki rekât namazı kılmak.

4-     Her fırsatta telbiye getirmek ve üç defa tekrarlamak.

D- İhram Yasakları

İhramlı olarak namaz kılarken, veya oruç tutarken fiile nve ruhen yaşadığımız hâl gibi bir ibadet hâlidir. Bu sebeple ihramlanan kişiye diğer zamanlarda helal olan bazı işler ihramlandıktan sonra yasak olur. Bu yasaklar şunlardır.

1-     Vücuttan tırnak, saç, kıl ve tüyleri kesmek veya koparmak.

2-     Süslenmek maksadıyla vücuda, saç ve sakala parfüm, krem, yağ, jöle vs. sürmek. Hanımların oje, ruj ve benzeri şeyler kullanması.

3-     Erkeklerin dikişli elbise giymesi.

4-     Erkeklerin baş ve yüzlerini örtmeleri.

5-     Erkeklerin eldiven, çorap veya ayakkabı giymeleri. Kadınların eldiven giymesi veya yüzünü örtmesi.

6-     Eşiyle dahi olsa cinsel ilişki veya bunu teşvik edici söz ve davranışlarda bulunmak.

7-     Allah’a itaatten ayrılıp haram fiilleri yapmak.

8-     Başkaları ile tartışma, kavga, sövme, gönül kırma vs.

9-     Ağaç kesmek veya koparmak.

TAVAF

Umrenin rüknüdür ve Beytullah’ın etrafında dönerek yapılır. Güneşin etrafında dönen gezegenlerden atomun çekirdeği etrafında dönen zerrelere kadar her şey, bir ana merkeze bağlı olarak Yüce Yaratıcının tayin ettiği yörüngede dönmektedir. Müslümanlar da Yüce Allah’a bağlılığını Beytullah’ı tavaf ederek göstermektedir.

A-   Tavafın Şartları

1-     Niyet : Tavafa niyet etmek şarttır. Ancak ne tavafı yapacağına (Hac, Umre, Nafile) dil ile söyleyerek niyet etmesi daha uygun olur.

2-     Tavafı Kâbe’nin etrafında dönerek yapmak.

3-     Tavafa başladıktan sonra şavtları tamamlamak.

B-   Tavafın Vacipleri

1-     Abdestli olmak.

2-     Kadın ve erkek için avret sayılan uzuvların örtülü olması.

3-     Tavaf yaparken Kâbe’yi sol tarafa alarak yürümek.

4-     Tavafa Hacer-i Esved hizasından başlamak.

5-     Tavafı yedi şavt olarak yapmak.

6-     Gücü yetenlerin tavafı yürüyerek yapması.

7-     Her tavaftan sonra iki rekât “tavaf namazı” kılmak.

C-    Tavafın Sünnetleri

1-     Elbisede veya bedtende namaza mâni pisliğin bulunmaması.

2-     Tavafa Rükn-ü Yemani tarafından gelmek.

3-     Tavafa başlarken ve her şaftın sonunda Hacer-i Esved’i öpmek veya uzaktan istilâm etmek.

4-     Erkeklerin sağ ve kol ve omuzlarını açmaları.

5-     Müsait ise erkeklerin Umre tavafında remel yapmaları.

6-     Tavafın bütün şartlarını ara vermeden peş peşe yapmak.

 

B – UMRENİN VACİPLERİ

 

1-     Sa’y yapmak,

2-     Saçları tıraş etmek,

1 – SA’Y YAPMAK

A-    Sa’y’ın Sahih Olmasının Şartları

1-     Sa’yın Umre tavafından sonra ihramlı olarak yapılması.

2-     Niyet edip Safa’dan başlayarak şavtların yapılması. (İlk dört şavt rükündür.)

B-    Sa’y’ın Vacipleri

1-     Gücü yetenlerin sa’yi yürüyerek yapması.

2-     Sa’y’ı yedi şavt olarak yapmak.

C-    Sa’yın Sünnetleri

1-     Tavaf ile sa’yı ara vermeden peş peşe yapmak.

2-     Sa’yı abdestli olarak yapmak.

3-     Vücudunda ve elbisesinde namaza mâni pislik bulunmaması.

4-     Sa’ya başlamadan önce Hacer-i Esved’i istilâm etmek.

5-     Safa ve Merve tepelerinin Kâbe görülecek yerine kadar çıkmak.

6-     Safa ve Merve tepelerinde yüzünü Kâbe’ye dönüp tekbir ve tehlil getirmek.

7-     Erkeklerin yeşil direkler arasında kısa adımlarla sür’atli ve çalımlı yürümeleri.

8-     Sa’y esnasında tekbir, tehlil ve dua ile meşgul olmak.

9-     Mümkünse bütün şavtları art arda yapmak.

 

2 – SAÇLARI TIRAŞ ETMEK  (Hâlk ve Taksir)

 

Saçların dibinden tıraş edilmesi veya kısaltılması Umrenin menasikinden olup Harem bölgesinde yapılmalıdır. Erkekler için saçın en az dörtte birlik miktarının kesilerek kısaltılması vaciptir. Böylece ihramdan çıkılmış olur.

Şâfi mezhebinde ise, az bir miktar saç kestirilerek, kısaltma  yerine gelmiş olur. Erkekler için saçların tamamının ustura veya tıraş makinesi ile dibinden kesilmesi, kısaltılmasından daha faziletlidir. Kadınların ise saçlarının herhangi bir yerinin ucundan cüz’î bir miktar kestirmeleri, ihramdan çıkmak için yeterlidir. Saçın ihramsız kişilere kestirilmesi daha uygundur. Ancak böyle birisi bulunmadığı takdirde,  Sa’y’ın tamamlanmasından sonra kişilerin birbirlerinin saçlarını kesmeleri caizdir. Böylece Umre ibadeti eda edilmiş ve ihram yasakları da sona ermiş olur.